De invloed van digitale media op de ontwikkeling van kinderen
De invloed van digitale media op de ontwikkeling van kinderen
1 November 2022
Kinderen groeien op in een digitale wereld. Kinderen tussen de 0-6 jaar besteden ruim anderhalf uur per dag aan media-activiteiten, terwijl dit bij de leeftijdsgroep tussen de 10-22 jaar zelfs rond de vijf uur per dag ligt. Uit de cijfers blijkt dat de schermtijd van Nederlandse kinderen massaal boven de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ligt, waarin wordt geadviseerd het schermgebruik voor jonge kinderen tot twee jaar zoveel mogelijk te beperken en maximaal één uur per dag voor kinderen tot vijf jaar aan te houden. Wat zijn de daadwerkelijke gevolgen van dit intensieve gebruik van digitale media?
Digitale media bieden een bron van entertainment en kennis. Het is voor veel kinderen een manier geworden om de verbinding op te zoeken met de wereld en mensen om hen heen. Het draagt niet alleen bij aan digitale verbondenheid, maar het bevordert ook de kennis en creativiteit van kinderen.
Desondanks zijn er ook een hoop nadelige consequenties en veiligheidsrisico’s bij het gebruik van digitale apparaten. Sociale media zorgen voor contact met anderen, maar hebben geen vervangende rol voor sociale binding in het echte leven. Diverse onderzoeken tonen aan dat het veelvuldig gebruik van sociale media de ontwikkeling van sociale vaardigheden aantast; voornamelijk vanwege een verlies aan ervaring op het gebied van non-verbale communicatie. Evenzeer gaat het voor veel kinderen gepaard met gevoelens van eenzaamheid en depressie. Naast mentale klachten wijzen artsen ook op verschillende lichamelijke gezondheidsrisico’s. Langdurig beeldschermgebruik zorgt voor oogproblemen, een kortere slaapduur/slaapproblemen, motorische problemen en overgewicht.
Bovendien kan intensief gebruik leiden tot verslaving. Dit is te verklaren door de afgifte van dopamine (het gelukshormoon) in het brein bij het gebruik van digitale media. Onderzoekers tonen aan dat dit op ten duur zelfs kan zorgen voor afwijkingen in de hersenen, vergelijkbaar met de afwijkingen gevonden in hersenscans van drugsverslaafden. Zo vindt er onder andere een vermindering van verbindingen en communicatie tussen hersengebieden plaats.
Ondanks de harde bewijzen voor de negatieve consequenties maakt enkel een kwart van de ouders zich zorgen over deze gevolgen. Voor ouders is het toestaan van het gebruik van digitale media vaak een overweging om kinderen bezig te kunnen houden. Onderzoekers zijn dan ook van mening dat ouders onvoldoende bewust zijn van de gevolgen op lange termijn en blijven het belang van mediaopvoeding benadrukken.
Bij BTSW ondersteunen wij ouders in de begeleiding van het mediagebruik bij kinderen en jongeren. Hierbij staat verbondenheid en echt contact centraal. Dit werkt niet alleen bevorderend voor de onderlinge band, maar vermindert ook de tijd die kinderen en jongeren spenderen achter een beeldscherm. Daarnaast worden er sociale vaardigheidstrainingen (SVT) en individuele behandelingen aangeboden om het functioneren van kinderen op sociaal gebied te bevorderen.
Het nummer ‘Telefoon (Heel gewoon)’, uit het muziekalbum ‘Best I Can’ van BTSW, stelt dit thema aan de kaart en is te beluisteren via Spotify en Youtube.
2.jpg)
