Drugsgebruik onder jongeren

Nieuwsartikelen over de effecten van corona op het drugsgebruik onder jongeren, podcasts over microdosing, partijen die in hun verkiezingsprogramma’s pleiten voor het legaliseren van softdrugs en stichtingen die zich hiertegen verzetten. Drugsgebruik onder jongeren is een onderwerp dat de laatste tijd steeds vaker terugkomt in het nieuws en op social media. Ook in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) is drugsgebruik onder jongeren een thema waar men niet omheen kan. Een psychische stoornis onder jongeren gaat dan ook veelal gepaard met problematisch middelengebruik en vice versa (Couwenbergh, 2009).

Volksgezondheid definieert drugs als volgt: ‘’Drugs zijn middelen die de hersenen prikkelen waardoor er geestelijke en lichamelijke effecten optreden. We noemen dit ook wel psycho-actieve werking’’. Er kan onderscheid gemaakt worden tussen softdrugs, zoals cannabis en paddenstoelen, en harddrugs, bijvoorbeeld cocaïne en ecstasy. In de praktijk is het onderscheid echter niet zo zwart-wit. Sommige gebruikers van softdrugs gebruiken dermate grote hoeveelheden dat het hard genoemd kan worden. Andersom kunnen harddrugs ook soft gebruikt worden, al is dit vaak moeilijk vol te houden.

In een onderzoek uit 2019 naar het drugsgebruik van jongeren tussen de 12 en 16 jaar en studenten tussen de 16 en 18 jaar, werden de volgende resultaten gevonden: Tien procent van de jongeren had ooit cannabis gebruikt; bij studenten was dit 30%. Hetzelfde gold voor lachgas. Harddrugs werden voornamelijk gebruikt door studenten; ongeveer één op de elf studenten had ervaring met harddrugs, waarbij ecstasy het meest gebruikt werd. Over het algemeen gebruikten jongens vaker drugs dan meisjes. 

De lange-termijn gevolgen van drugsgebruik onder jongeren zijn aanzienlijk. Zo blijken jongeren die cannabis gebruiken een grotere kans te hebben op het ontwikkelen van een psychotische episode of schizofrenie. Ook blijken zij vaker te stoppen met school, hebben zij slechtere schoolprestaties en heeft het een mogelijke negatieve invloed op de cognitieve ontwikkeling. Het gebruik van ecstasy heeft eveneens schadelijke gevolgen voor de hersenen. Ecstasy speelt bovendien in op de serotonine, een neurotransmitter die gedeeltelijk verantwoordelijk is voor het geluksgevoel en een belangrijke rol speelt bij onder andere depressieve stoornissen. Dat psychische problemen en problematisch middelengebruik aan elkaar gerelateerd zijn is dus niet zo vreemd.

Wanneer er sprake is van een verslaving en/of andere psychische problematiek kan hulp zoeken een van de eerste stappen zijn. Geen enkele verslaving is hetzelfde en de combinatie met psychische problemen kan complex zijn. BTSW kan hulp bieden in zulke situaties. Doordat er geen wachtlijsten zijn en er per individu gekeken wordt naar een passende benadering, kunnen we samen de weg vinden naar een oplossing.