Online hulpverlening tijdens Covid-19 pandemie

Digitale therapie is een concept dat in de 21^e eeuw in populariteit is gestegen. Individuele online therapie wil zeggen dat cliënt en therapeut zich niet op dezelfde locatie bevinden en communiceren met behulp van internet/elektronica. Therapie vanaf je bank is het eerste wat google dan ook produceert bij de zoekterm e-therapie. Juist door de coronacrisis is deze vorm van therapie extra relevant. Tijdens de eerste golf was het niet mogelijk om fysiek met cliënten af te spreken. Dat is begin 2021 anders, maar toch kiezen zowel hulpverleners als cliënten steeds vaker voor beeldbellen. Wellicht roept dit nieuw medium voor hulpverlening bij u net zoveel vragen op als bij de schrijvers van dit artikel. Wat is de kwaliteit van beeldbeltherapie ten opzichte van fysiek afspreken? En welke struikelblokken komen om de hoek kijken bij een omslag naar online behandelen? Tot slot: welke voordelen van online hulpverlening kan men ontdekken?

BTSW stelt zichzelf strenge kwaliteitsvoorschriften; haar motto is immers gericht op een positieve impact op alle levensgebieden van haar cliënten. Ondanks de snelle en onverwachte overgang naar beeldbellen houdt BTSW de kwaliteit hoog door vaste en reguliere (contact)momenten in te plannen met onze cliënten. Op basis van interviews met collega’s en de gesprekken met cliënten blijkt dat veel cliënten juist nu behoefte hebben aan frequent contact en ondersteuning. Dat laatste heeft nu steeds vaker betrekking op covid-19 gerelateerde problemen zoals eenzaamheid, sociale isolatie, werkloosheid en het missen van perspectief. Een recente opmerking van één van onze werknemers omschreef dat de online hulpverlening soms ook tijdelijk meer draait om het aanhouden van het contact.

Echt contact ligt vaak aan de basis van wat mensen écht nodig hebben. In een fysieke behandelingsomgeving is het gelijktijdig opbouwen van een goede behandelingsband en starten van de behandeling veel eenvoudiger dan in een online omgeving. Wanneer we bij contact beginnen, en praktische overwegingen zoals internetverbinding en achtergrondgeluiden buitenwege laten, blijkt dat onze collega’s non-verbale communicatie missen. Via de telefoon nog meer dan via beeldbellen. Daarnaast wordt een telefoontje sneller vergeten of gemist dan een fysieke afspraak. Ook is het tonen van emoties en begrip anders dan wanneer hulpverlener en cliënt tegenover elkaar zitten.

Uiteraard beweegt BTSW niet uitsluitend mee zonder deze uitdagingen actief aan te pakken. We schroeven de intensiteit van contact op, nemen nét die extra stap die nodig is om het contact te onderhouden en besteden zoveel mogelijk aandacht aan de opgestelde behandeldoelen. Ook benutten we de mogelijkheden en kansen van online hulpverlening. Hulpverleners kunnen altijd, op elk moment en waar ze ook zijn meteen ingrijpen wanneer een situatie dat vereist. Verder erkennen we de impact die covid-19 op ons allemaal heeft. Wachtlijsten zijn daarom nog altijd niet aan de orde. Mensen met een hulpvraag kunnen altijd bij ons terecht.

Uit onderzoek blijkt dat cliënten online therapie over het algemeen als prettig ervaren. Het ontwikkelen van een digitaal therapie-element is daarom al enige tijd een onderdeel van de strategie van BTSW. Het persoonlijk contact blijft bij BTSW uiteraard centraal staan. Daarom zal e-therapie de fysiek therapie niet volledig gaan vervangen. Zodra de situatie genormaliseerd is zal (beeld)bellen 20% van het pakket waar iedere cliënt recht op heeft gaan vormen. Enerzijds voldoet BTSW daardoor aan de behoefte aan flexibiliteit (zoals directe interventies) en anderzijds garanderen we daarmee écht contact. Ook zijn er enkele tools ontwikkeld om naast de online therapie andere ondersteuningen digitaal aan te bieden. Een voorbeeld binnen BTSW hiervan is keesleest, een online methode speciaal ontwikkeld voor kinderen die vastlopen met lezen en/of spelling. Hierin is ook een chat verwerkt waarin kinderen vragen kunnen stellen.